In Duitsland is een opvallende verandering op komst: grote supermarktketens zoals Lidl en Spar willen statiegeldbonnen niet langer op papier verstrekken, maar digitaal via een app.
Dit initiatief zou weleens de toekomst kunnen zijn – en Nederland zou zomaar kunnen volgen. Want ook hier groeit de ergernis over de eindeloze stroom papieren bonnetjes die vrijkomt bij het inleveren van flesjes en blikjes.
Sinds de invoering van statiegeld op kleine plastic flesjes en blikjes is het systeem flink uitgebreid. Dat is goed voor het milieu, maar zorgt ook voor een explosieve toename van geprinte bonnen. Elke keer dat je je lege verpakkingen inlevert, rolt er een bon uit de machine.
Veel van deze bonnetjes belanden ongebruikt in een jaszak, boodschappentas of – in het slechtste geval – de prullenbak. In Duitsland willen supermarkten hier iets aan doen.
Hun oplossing? Een digitaal systeem waarin het statiegeldbedrag automatisch wordt toegevoegd aan de app van de winkel. Geen papieren bon meer, minder afval en meer gemak voor de klant.
Duitse supermarkten zien het papieren systeem als een te grote belasting. Sinds de invoering van statiegeld op meer soorten verpakkingen, is het aantal transacties enorm gestegen.
Daardoor worden er jaarlijks miljoenen bonnetjes geprint – papier dat in veel gevallen direct wordt weggegooid.
De overstap naar een digitaal systeem kan niet alleen tonnen papier besparen, maar is ook sneller en efficiënter.
Klanten hoeven niet langer hun bonnetje te bewaren of bij de kassa te scannen; het bedrag wordt direct bijgeschreven in hun digitale portemonnee.
Nederland kent een vergelijkbaar statiegeldsysteem als Duitsland. Eerst werden kleine plastic flesjes toegevoegd aan de regeling, en sinds kort geldt statiegeld ook voor blikjes.
De bonnetjes zorgen hier voor vergelijkbare problemen: ze raken kwijt, worden natgeregend of simpelweg vergeten.
Daarnaast wringt het idee dat er zoveel papier wordt verspild voor een regeling die juist bedoeld is om het milieu te ontlasten.
Met grote supermarktketens zoals Albert Heijn, Jumbo en PLUS – die al uitgebreide apps en digitale loyaliteitsprogramma’s hebben – lijkt het slechts een kwestie van tijd voordat ook hier een digitale oplossing wordt overwogen.
✅ Minder papierafval – Minder printen betekent minder verspilling, en dat past beter bij de duurzaamheidsdoelen van het statiegeldsysteem.
✅ Altijd je statiegeld bij de hand – Geen gezoek meer naar een verkreukeld of kwijtgeraakt bonnetje. In de app zie je direct hoeveel statiegeld je hebt gespaard.
✅ Sneller en gemakkelijker – Geen handmatige scan meer bij de kassa; het bedrag wordt automatisch verrekend.
✅ Minder kans op fraude – Papieren bonnen kunnen worden verloren, meerdere keren gescand of zelfs misbruikt. Een digitale verwerking maakt het systeem betrouwbaarder.
Natuurlijk zijn er ook zorgen over een digitale overstap. Niet iedereen is even digitaal vaardig, en vooral oudere klanten hebben mogelijk geen smartphone of geven de voorkeur aan een papieren bon.
Daarnaast kunnen technische storingen of problemen met internetverbindingen uiteraard frustraties veroorzaken.
Een logische oplossing zou daarom zijn om klanten zelf de keuze te geven: wie wil, kan gebruikmaken van de digitale bon, maar de optie voor een papieren bon blijft beschikbaar. Zo wordt niemand buitengesloten.
Daarnaast moet er gekeken worden naar regelgeving. In Nederland is het wettelijk verplicht dat klanten hun statiegeld terug kunnen krijgen, maar hoe dat gebeurt – via een bon, contant of digitaal – is niet strikt vastgelegd.
Dit biedt supermarkten ruimte om te experimenteren met een digitale oplossing, al zal er waarschijnlijk eerst overleg nodig zijn met instanties zoals de Belastingdienst en het ministerie van Infrastructuur en Waterstaat.
Met de digitale wereld waarin we leven, lijkt het slechts een kwestie van tijd voordat ook in Nederland de papieren statiegeldbon tot het verleden behoort.
Zeker nu er supermarktketens in Duitsland de eerste stappen zetten, groeit de kans dat supermarkten hier het voorbeeld volgen.
In een tijd waarin we contactloos betalen, sparen en zelfs zelfscannen bij de kassa, past een digitaal statiegeldsysteem perfect in het plaatje.
De overstap van een papieren bonnetje naar een papierloze oplossing lijkt dan ook niet de vraag, maar slechts een kwestie van tijd.
In Duitsland is een opvallende verandering op komst: grote supermarktketens zoals Lidl en Spar willen statiegeldbonnen niet langer op papier…
